Als kinderen opgroeien met een ouder met psychische of verslavingsproblemen, kunnen zij enorm veel steun hebben aan de andere ouder die deze problemen niet heeft. Een stabiele relatie tussen een kind en tenminste één ouder is een belangrijke beschermende factor. Als je partner minder (emotioneel) aanwezig kan zijn voor de kinderen, helpt het dat jij de nodige aandacht op die momenten wel kan bieden. Wat kan jij als ouder doen om moeilijke momenten thuis op te vangen en je kinderen te ondersteunen?

Een vaste gang van zaken
Voor kinderen betekent regelmaat zoiets als rust en veiligheid. Als er thuis problemen zijn, geeft het kinderen een vertrouwd gevoel als sommige dingen gewoon doorgaan. Bijvoorbeeld dat ze huiswerk moeten maken, lid blijven van hun sportclub of andere leuke dingen kunnen blijven doen. Ook op dezelfde tijd eten en naar bed gaan geeft het kind een veilig en rustig gevoel (ook al kunnen ze flink tegensputteren).

Uitleggen wat er aan de hand is
Jij kent jouw partner en de thuissituatie als geen ander. Je maakt vaak dezelfde moeilijke momenten thuis mee als je kinderen. Dit geeft jou de kans om hen uit te leggen waarom hun ouder minder aandacht kan geven of zich anders gedraagt. Zo kan je je kinderen uitleggen dat hun vader of moeder even op bed ligt omdat ze een slechte dag heeft en moe is. Goede informatie over en begrip van de problemen van de ouder voorkomt dat een kind zich schuldig en verantwoordelijk gaat voelen voor de problemen. Een kind kan hierdoor beter inschatten wat het wel en niet van de ouder kan verwachten. Daardoor is de situatie voor hen wat minder onvoorspelbaar en dat geeft een veiliger gevoel. Als partner kan je hierin een belangrijke rol spelen.

Het is dus goed om met je zoon of dochter over de psychische problemen of verslaving van je partner te praten. Het is echter niet de bedoeling je kind mee te nemen in de problemen tussen jou en je partner, om uitgebreid te vertellen wat je partner verkeerd doet of om emotionele steun van je kind te vragen. Kinderen blijven vaak loyaal aan beide ouders, hoe lastig het thuis soms ook is. Het maakt kinderen verdrietig als de ene ouder slecht spreekt over de andere ouder.

Kijk voor meer informatie onder “Hoe leg ik het mijn kind uit?”.

Kind kind laten zijn
Je kind kan de neiging hebben om thuis te helpen met huishoudelijke taken en zo jouw lasten te verminderen. Dat is heel lief bedoeld, maar soms kunnen kinderen zich zo verantwoordelijk voelen voor wat er thuis gebeurt, dat ze niet meer toekomen aan eigen dingen en kind zijn. Probeer dit te voorkomen. Het is niet de bedoeling dat je kind taken of verantwoordelijkheden heeft die niet bij zijn of haar leeftijd passen. Dat zit hun ontwikkeling in de weg. Geef je kind de gelegenheid om af te spreken met vrienden en bijvoorbeeld op een naschools clubje te gaan. Met name kinderen in de puberleeftijd hebben tijd en ruimte voor zichzelf nodig.

Samen leuke dingen blijven doen
Als ouder kan je leuke activiteiten met je kind ondernemen, ook zonder dat de andere ouder daarbij is. Jij mag, ondanks de problemen thuis, genieten van en met je kinderen. Ga bijvoorbeeld spelen in het park, een stuk wandelen, samen zwemmen of op bezoek bij familie. Dat geeft jullie tijd samen en het geeft je partner wat rust. En voor je kind kan het ook fijn zijn even uit de thuissituatie te zijn.

Hulp zoeken voor je kind
Jij kent je kind door en door. Als er thuis van alles aan de hand is, kan je kind zich anders gaan gedragen. Denk aan slechtere cijfers op school, een berg aan vragen of opeens veel meer knuffels en aandacht vragen. Maar ook als je kind rustig en stabiel lijkt, kan er binnen van alles borrelen. Vraag dus altijd door als je een ‘niet-pluis’ gevoel hebt. Kinderen vinden het prettig als ze als serieuze gesprekspartner worden gezien en niet als minderjarig kind of opstandige puber.

Daarnaast is het heel normaal om wat extra hulp te zoeken voor je kind als je partner kampt met psychische of verslavingsproblemen. Het is belangrijk dat je kind begrijpt wat er met de ouder aan de hand is en weet hoe hij of zij er het beste mee om kan gaan. Dat helpt je kind om op latere leeftijd zelf problemen te ontwikkelen. Ook vinden kinderen het fijn en steunend om in contact te komen met leeftijdsgenoten die in een vergelijkbare situatie zitten. Kijk onder “ Waar vind ik hulp?” voor meer informatie.